Isı pompalarının yükselişiyle birlikte HVAC sektöründe büyük bir bilgi ihtiyacı oluşuyor. Deneyimli montajcıların bile sistem tasarımı, kontrol ve sorun giderme konularında zorlandığını gören İklimlendirme Eğitim Merkezi (HVAC Education Hub), ezber bozan bir yaklaşımla bu soruna çözüm getiriyor. Platformun kurucusu ve yazarımız Mario Dodić, ısı kaynağının kendisinden çok sistemin bütününe hâkimiyetin kritik öneme sahip olduğunu belirterek “Bu yeni dönemde, “mikro öğrenme” ve “etkileşimli eğitim” ile profesyoneller, sahada bile hızlı ve etkin bir şekilde kendilerini geliştirebilecekler” diyor.
HVAC Eğitim Merkezi, dijital ve pratik eğitimi bir araya getiren hibrit modeliyle Türkiye de dahil tüm dünyada montajcıları geleceğe hazırlamayı hedefliyor. Bu platform, bilginin kısa ve anlaşılır parçalar halinde sunulduğu, sıkıcı derslerin yerini interaktif bir deneyimin aldığı bir oyun alanı sunarak, sektördeki beceri açığını kapatmada öncü bir rol üstleniyor.
SORU: Isıtma sektöründeki geçmişinizden bahseder misiniz?
Makine mühendisliği yüksek lisansımı Zagreb, Hırvatistan’da tamamladım. Kariyerime Ariston’da teknik ve servis desteği pozisyonunda başladım. Bu rolde herkes cevap bulmak için beni arıyordu. Özellikle bir üreticiyi temsil ettiğim için harika bir öğrenme fırsatıydı. Daha sonra Panasonic’e aynı pozisyonda katıldım ve burada geniş bir ürün yelpazesinden sorumluydum: ısı pompaları, VRF’ler ve ticari üniteler.
Bir noktada, montajcıların beni bir temsilci olarak aradığını, ancak sorunların nadiren ısı pompası ünitesinin kendisinden kaynaklandığını fark ettim. Sorunların %99’u ünitenin kendisinden kaynaklanmıyordu. Bu farkındalık, üreticinin ürün kapsamının ötesine geçerek sistem tasarımı ve kurulumuna daha derinlemesine dalmamı sağladı.
Yaklaşık iki yıl önce, daha geniş bir kitleye ulaşmak için İngilizce bir YouTube kanalı başlattım. Her iki haftada bir video çekmeye başladım ve LinkedIn’de yayınladım, küresel ısıtma sektörü ve genel olarak Avrupa ile bağlantı kurdum. Bu durum, birkaç ay önce çoğunlukla eğitime odaklanan yeni şirketimin kurulmasına yol açtı.
SORU: Yani montajcılar bir üretici için çalıştığınız için size geliyorlardı, ancak sorun ısı kaynağı değil, genel sistem tasarımı mıydı?
Kesinlikle. Basitleştirmek gerekirse: ısıtma sistemleri, özellikle ısı pompalarıyla birlikte, üç ana bölümden oluşur. Birincisi, radyatörleri ve kullanım sıcak suyunu içeren su hidronik tarafı. İkincisi, ısı pompasının çekirdeği olan soğutucu devresi. Üçüncüsü ise elektrik ve kontrol sistemleri.
Montajcıların sorularını etkili bir şekilde yanıtlamak için, bu üçünü de iyi anlamanız gerekir. Örneğin, bir montajcı evsel sıcak suyunun çalışmadığından şikayet etmek için ararsa, ilk adım DHW döngüsünün aktif olup olmadığını kontrol etmek ve ardından ayarlanan ve ölçülen sıcaklıkları teyit etmektir. Ardından, soğutucu tarafını kontrol edin – yeterli soğutucumuz var mı? Teşhis için veri günlükleri yardımcı olabilir.
Bu karmaşık ve biraz stresli bir durumdur, çünkü siz üreticisiniz ve ünitenin üzerinde sizin adınız yazıyor, ancak bazen arayan kişinin kurulum veya servis deneyimi sizden daha fazla olabilir.
SORU: Yani sunduğunuz eğitim, ısıtma mühendislerini gerçek dünya deneyiminizle güçlendirerek sorunları kendilerinin çözebilmesini sağlamak mı?
Evet, tam olarak öyle. Yakın zamanda, iki önemli faktörle farklılaşan bir çevrimiçi eğitim platformu başlattık: mikro öğrenme ve etkileşim.
Bugün, yapay zeka araçları, YouTube vb. gibi çok fazla içerik mevcut. Ancak ortalama bir mühendis veya montajcı, iş yükü, evrak işleri ve kurulum taleplerini yönetmekle meşgul. Bu nedenle, mikro öğrenmeyi kullanıyoruz: kısa, odaklanmış ve net dersler. Mikro öğrenme, bilgiyi küçük, odaklanmış parçalar halinde sunan, genellikle sadece birkaç dakika süren bir eğitim yaklaşımıdır, böylece öğrenenler yeni bilgiyi kolayca özümseyebilir ve hemen uygulayabilir. Kısa videolar, hızlı testler veya kısa makaleler gibi düşünün.
Dört yollu vana ile ilgili şu örneğe göz atın:
- Kısa giriş metni
- Kısa video (4:45 dakika)
- Net görsellerle kısa değerlendirme
Araştırmalar, insanların öğretme veya aktif katılım yoluyla öğrendiklerinin %90’ını akıllarında tuttuğunu, ancak pasif dinleme yoluyla sadece %5’ini koruyabildiğini gösteriyor. Platformumuz bu aktif öğrenme yaklaşımına odaklanıyor. Ayrıca, montajcıların sahada rahatça öğrenebilmeleri için mobil uyumlu.
SORU: Bu platform beş yıl önce mevcut olsaydı, sizin için bir dönüm noktası olur muydu?
Kesinlikle. Sıkıcı geleneksel öğrenmeye benzemiyor, bir oyun gibi hissettiriyor. Mühendislerin büyük bir kısmı disleksik ve yoğun metinler yerine görsel içeriğe ihtiyaç duyuyor.
Örneğin, dört yollu bir vananın arızasını teşhis etmek eskiden saatlerce araştırmam gerektiriyordu. Her yere gitmem, kılavuzlara bakmam, diğer mühendisleri aramam ve bunun nasıl çalıştığını anlamaya çalışmam gerekiyordu. Şimdi ise, montajcılar adım adım etkileşimli bir şekilde öğrenebiliyor.
SORU: Platform resmi olarak piyasaya sürüldü mü?
Evet, bu ay piyasaya sürüldü. Mevcut modüller teknoloji ve fiziği kapsıyor: ısı, sıcaklık ve soğutucu döngüsü.
Yıl boyunca tasarım, kurulum, devreye alma, kontrol ve satış sonrası hizmetler üzerine modüller geliştirmeye devam edeceğiz. Deneyimli montajcılar bile bu temel bilgileri tekrar gözden geçirmekten fayda sağlar.
SORU: Montajcılar platforma nasıl erişebilir ve ne beklemelidirler?
Kurs, hvaceduhub.com adresinde mevcut. Şu anda her biri 5 ila 10 dakika süren 17 mikro öğrenme bölümü içeriyor, interaktif sürükle-bırak değerlendirmeleri ve gerçek hayattan örneklerle birlikte.
Tamamlandığında, katılımcılar HVAC Eğitim Merkezi’nden bir sertifika alırlar.
Program yıl sonuna kadar beş modül halinde yapılandırılacaktır:
- Giriş ve teknoloji
- Tasarım
- Kurulum
- Devreye alma ve kontrol
- Sorun giderme ve bakım
Her modül tamamlandıktan sonra uluslararası akreditasyon almayı planlıyoruz.
Platform hem yeni başlayanlara hem de deneyimli profesyonellere hitap ediyor. Büyük üreticiler de tutarlı bir işe alım süreci için bu platformu kullanabilir. Şirketlerin çoğunda, net bir yapı olmadan kendi kendinize öğrenirsiniz. Bu süreci daha hızlı ve kolay hale getirerek, insanların bir ay içinde hazır olmalarını sağlamak istiyoruz.
SORU: Yani bu küresel bir platform mu?
Evet, Türkiye, Hırvatistan, Avrupa gibi her yerden herkes bilgilerini tazeleyebilir veya derinleştirebilir. Şu anda içerik sadece İngilizce olarak mevcut, ancak yerelleştirilmiş dil ve içerik için diğer ülkelerde aktif olarak ortaklar arıyoruz.
SORU: Türkiye’deki kuruluşlarla uygulamalı eğitim veya ortaklıklar için herhangi bir plan var mı?
Evet, çevrimiçi mikro öğrenmeyi uygulamalı pratikle birleştirmeye inanıyoruz. Türk üniversiteleri, teknik liseler ve üreticilerle iş birliğine açığız. Amaç, Türk montajcı ve teknisyenlerinin hem teorik hem de gerçek dünya deneyimi edinmeleri için hibrit eğitim sağlamaktır; dijital bilgi ve pratik atölye çalışmaları.
SORU: Avrupa’daki ısı pompası montajcıları için beceri açığını tartışalım. Değerlendirmeniz nedir?
Tüm Avrupa’da durum benzer. Pazara yeni teknolojiler giriyor, ancak gerçekten büyük bir beceri açığı var. Bugün, bir montajcının hidronik, soğutucu ve elektrik gibi farklı bilgilerle çok iyi donatılmış olması gerekiyor. Bu kadar çok insanı kısa sürede eğitmek zor.
Türkiye’nin inşaat sektörü hızla büyüyor ve güçlü elektrifikasyon ve sürdürülebilirlik politikalarıyla ısı pompaları ve akıllı HVAC çözümlerinin benimsenmesi artıyor. Ancak, bu gelişmiş sistemleri tasarlayabilecek, kurabilecek ve bakımını yapabilecek eğitimli uzmanlarda hala önemli bir eksiklik var. Üreticiler, özel şirketler ve kamu eğitim sağlayıcıları arasında iş birliğine dayalı bir çaba gerekiyor, ancak uyum sağlamak bugün hala bir zorluk teşkil ediyor.
SORU: Montajcılar için iş durumu ne durumda? Onları ve tüketicilerini kazanlara kıyasla ısı pompalarını benimsemeye ikna etmek zor mu?
Birçok tüketici kazanlarla rahat. Bir kazan bozulduğunda, onu değiştiriyorlar. Isı pompaları daha fazla sistem değişikliği gerektiriyor. Montajcılar, ısı pompalarını etkili bir şekilde satmak ve kurmak için bilgi ve güven kazanmalıdır. Karmaşıklık, montajcılar ve son kullanıcılar için basitleştirilmelidir.
SORU: HVAC Eğitim Merkezi, montajcıları bu geleceğe hazırlamada nasıl bir rol oynayacak?
Vizyonumuz, üreticilerin, montajcıların, tasarımcıların ve eğitimcilerin küresel olarak bir araya geldiği bir platform olmak; sektör geliştikçe sürekli beceri gelişimini destekleyen iş birliğine dayalı bir öğrenme ortamı. Hibrit öğrenme; çevrimiçi mikro öğrenmeyi pratik, yerinde deneyimle birleştirerek öğrenmeyi hızlandırabilir ve yeterliliği artırabilir. Çıraklar ve yeni mühendisler, saha deneyiminden ödün vermeden daha hızlı öğrenebilirler. Küçük işletmeler veya tek kişilik şirketler için, eğitimi iş yüküyle dengelemek zordur. 10’dan fazla çalışanı olan şirketler, birden fazla öğrenciyi yönetebilir ve öğrenme yollarını özelleştirebilir.
SORU: Sektördeki işbirliğini nasıl görüyorsunuz?
İyi arkadaşım olan Birleşik Krallık’tan Ian Edgeworth’un yazdığı “Düşük Sıcaklıklı Merkezi Isıtma Cep Kılavuzu” (The Pocket Guide to Low Temperature Central Heating) adlı kitabının ortak çalışanlarından biri olma şansına sahip oldum. Haziran ayındaki en büyük HVAC fuarında (InstallerSHOW) kitabın 500 kopyasını dağıttılar ve şimdi eğitim merkezleriyle iş birliği içinde yeni mühendislerin eğitimine yardımcı olmayı hedefliyorlar. Sektördeki inanılmaz insanlarla aynı grupta olmak benim için büyük bir onurdu. Öğrenmekte zorlanan tüm insanlara, günlük işlerinde yardımcı olacak bu küçük kitabı geri vererek sektöre yardımcı olmaya çalıştık.
Gelecekte Türkiye’deki bazı etkinliklere de katılmayı planlıyorum. Uluslararası bağlantılar kurmak ve farklı pazarları anlamak önemli. Heyecan verici zamanlar. Zorluklar devam ediyor, ancak bir platform başlatmak, ortakları yönetmek ve genişlemek ödüllendirici.
Daha fazlasını öğrenin:
- Kurs: https://www.hvaceduhub.com/courses/
- ÜCRETSİZ Isı Pompası Kılavuzunu buradan indirin: https://www.hvaceduhub.com/resources
- LinkedIn: https://linkedin.com/in/mario-dodic/
- Web: https://hvaceduhub.com
- Instagram: https://instagram.com/hvaceduhub/
- YouTube kanalı: https://www.youtube.com/@HVACEducationHub
- E-posta: mario.dodic@hvaceduhub.com
